به بخش ویژه و کوچکی از بازار که تمرکز آن روی محصولات و خدمات مشتریان مربوط به آن بخش است، نیچ مارکتینگ میگویند. برای حضور در چنین بازاری نیاز است تا از استراتژیهای کارآمدی استفاده کرد. استراتژیهایی که بدون صرف هزینههای زیاد و اضافی، محصول و خدمات شخص یا شرکت را به بازار معرفی کند و باعث افزایش فروش شود. تعداد زیادی از شرکتها و استارتاپهای تازهکار از این روش برای معرفی محصولات و خدمات خود به مشتریان استفاده میکنند. شرکتهای بزرگی نیز با کمکگرفتن از این روش، به درآمدهای زیادی رسیدهاند. در این مقاله ما قصد داریم شمارا با مفاهیم اولیه و زوایای مختلف نیچ مارکتینگ آشنا کنیم تا شما هم بتوانید از این استراتژی برای رونق کسبوکار خود استفاده کنید.
نیچ مارکتینگ (Nich Marketing) یا بازاریابی گوشه ای (جاویژه) به حالتی از بازاریابی گفته میشود که تمام تمرکز بازاریابی روی قسمت مشخصی از بازار است. در واقع نیچ در بازار وجود خارجی ندارد، اما متخصصان بازاریابی با بررسی بازار موردنظر به نیاز هایی پی میبرند که تا کنون کسی نتوانسته آن هارا برآورده کند. شما در نیچ مارکتینگ باید تمام تلاش خود را به کار بگیرید تا در بخش کوچکی از بازار به یک کسب و کار بزرگ تبدیل شوید.
البته از زوایای دیگری نیز میتوان به نیچ مارکتینگ نکاه کرد. در واقع این عمل میتواند طرحی برای بازاریابی هدفمند باشد که باعث میشود بخش ویژهای از بازار نشانه گرفته شود. به عبارت دیگری این بخش، پتانسیل بسیار بالایی برای خرید محصول یا خدمات شرکت دارد. در نتیجه نوع محصول و نحوه توسعه آن توسط نیاز بازار مشخص میشود. از طرف دیگری، نوع و میزان تقاضا در بازار برای قیمتگذاری تأثیر بیشتری نسبت به کیفیت محصول دارد.
در استراتژی نیچ مارکتینگ نیز مانند سایر استراتژیهای بازاریابی، در ابتدا باید با آنالیز رقبا شروع کنید. امروزه اگر شما قصد داشته باشید هر کسبوکاری را شروع کنید، بهطورقطع برای شما رقبایی وجود دارد. برای مثال اگر شما قصد دارید که یک فروشگاه اینترنتی را افتتاح کنید، در ابتدا باید به بررسی تعداد زیادی از فروشگاههای اینترنتی که به حوزه کاری شما مربوط میشوند بپردازید. اولین اقدام در نیچ مارکتینگ، انتخاب حوزه کاری و دستهای مشخص برای محصولات است. برای مثال اگر شما قصد دارید فروشگاه اینترنتی کفش راهاندازی کنید، باید از هر روش و تکنیکی که میتوانید استفاده کنید تا تعداد بیشتری از مشتریان را به خودتان جذب کنید. اگرچه با وجود سایت بزرگی مانند آمازون که بیشتر افراد درجهان از آن خرید میکنند؛ اما هیچوقت نمیتوان از عملکرد سایر سایتهای فروشگاهی تخصصی چشمپوشی کرد. در دنیا افراد بسیار زیادی هستند که علاقه دارند محصول موردنظر خود را از فروشگاههای تخصصی خریداری کنند و این رفتار در جهان امر عادی محسوب میشود، زیرا شما برای خرید یک ساعت، به فروشگاه ساعت مراجعه میکنید. بهجرئت میتوان گفت که نیچ مارکتینگ همیشه بهدرستی جواب داده است و میتواند سود زیادی را برای شما به ارمغان بیاورد. به همین دلیل توصیه میشود حداقل در اوایل فعالیت خود، از نیچ مارکتینگ استفاده کنید تا به یک برند تبدیل شوید. حتی اگر ما از سایتهای فروشگاهی با دستهبندیهای ضعیفشان عبور کنیم، عملکرد جالبی از سایتهای خبری شاهد نیستیم. زیرا تقریباً تمام سایتها قصد دارند از سایت بزرگ و مرجع اخبار خود را پوشش بدهند. درحالیکه اگر این سایتها بهصورت اختصاصی بر روی دسته خاصی از اخبار مانند سیاسی یا اقتصادی فعالیت کنند، قطعاً با رشد چشمگیری مواجه میشوند.
بیشتر بخوانید:
آشنایی با ابزارهای آنالیز سرعت سایت
دروپال چیست؟
تگ متا چیست؟
ووکامرس چیست؟
در این قسمت از مطلب، 3 نوع از کمپینهای بزرگ و کاربردی در نیچ مارکتینگ را برای شما شرح میدهیم.
در این کمپینها به فعالیتهای کلی بازاریابی و تبلیغات توجه کمتری میشود. اما در مقابل، تمرکز بیشتری بر روی ارتباط با مشتریان میشود و در نتیجه مشتریان به شکل نامحسوسی با کسبوکار شما آشنا میشوند. از جمله راههای مؤثر در این کمپین، میتوان به برنامههای پرطرفدار و محبوب اشاره کرد که با حمایت مالی از این برنامهها و یا حتی اهدای جوایز در رویدادهای مختلف اشاره کرد. اگرچه طراحی و اجرای چنین کمپینهایی نیاز به زمان زیادی دارد، اما درصورتیکه بهدرستی اجرا شود، نتایج ایدهآلی را در برخواهد داشت. در نتیجه این کمپین مردم بهصورت شفاهی، برند یا محصول شمارا به یکدیگر معرفی میکنند.
در کمپین کسب اعتبار، کافی است که شما از افراد معروف و بانفوذ در میان مردم بخواهید تا از محصولات یا کسبوکار شما حمایت کنند. امروزه اجراکردن این نوع کمپین در مارکتینگ، بهخصوص در شبکههای اجتماعی اهمیت زیادی پیدا کرده است و نام اینفلوئنسر مارکتینگ را به خود گرفته است. همچنین بهجای استفاده از روش قبلی که بین مردم نفوذ دارند، به افرادی مراجعه میکنید که در شبکههای اجتماعی طرفداران زیادی دارند و در جایگاه پیشنهاددهنده در بین مردم هستند؛ بنابراین، با پیداکردن تعدادی از این افراد، بهصورت هدفمند به همکاری با آنها بپردازید.
در این مدل از کمپینهای نیچ مارکتینگ، هدف اصلی در معرض دید قرارگرفتن کسبوکارتان است. برای مثال، اگر شما صاحب یک پلتفرم حسابداری آنلاین هستید، تبلیغات ویدئو های آموزشی مربوط به حسابداری روشی مناسب برای برندینگ شما است.
روشهای مختلفی برای پیادهسازی استراتژی بازاریابی جاویژه وجود دارد که از طریق آنها میتوان بازار هدف را مشخص کرد. در واقع شما با استفاده از این روشها باید بازار هدف خود را مشخص کنید.
زمانی که دربارهی استراتژی نیچ مارکتینگ صبحت کردیم، به مثالهایی نیز اشاره کردیم که یک روش بازاریابی جاویژه محسوب میشود. در مجموع بهجای فعالیت در بازار کلی مثل پوشاک، دایره موضوعی و تمرکز خود را روی مواردی مانند: تیشرت، ساعت، و.. . محدود کنید. در این صورت سرعت رشد و برندینگ شما بهشدت افزایشیافته و شاهد پیشرفت چشمگیری در کسبوکارتان خواهید بود. علاوه بر اینها، کار بسیار راحتتری برای سئو سایت خود نیز خواهید داشت.
این روش بدون توجه به حوزه کاری شما، مرزهای جغرافیایی هستند که موردتوجه قرار میگیرند. ممکن است شما با انتخاب یک شهر یا محلهای خاص، بتوانید رشد بیشتری را نسب به سایر شهرها تجربه کنید. این روش معمولاً برای کسبوکارهایی مناسب است که در حوزه ارائه خدمات فعالیت میکنند. البته توجه داشته باشید که تعریف صحیح نیچ مارکتینگ، تمرکز بر روی انتخاب درست محله دارد و شهرهای دیگر کمتر مدنظر قرار میگیرند.
نیچ مارکتینگ محصول زمانی میتواند برای شما مفید باشد که شما در یک بازار با محصولات مشابه، محصولی با ظاهر یکسان و ویژگیهای اختصاصی عرضه کنید. در این روش نیازی به بررسی کسبوکارها نیست، بلکه این محصول و ویژگیهای آنها است که برای شما اهمیت دارد.
امروزه شاهد محتوا، خدمات و محصولات چندان زیادی که برای گروههای سنی کودکان و سالمندان مناسب باشد نیستیم. درصورتیکه اگر این افراد را مدنظر داشته باشید، به تعداد مشتریهای بیشتری دسترسی خواهید داشت. همچنین برای رشد بهتر در راهاندازی کمپینهای دهانبهدهان، انتخاب گروههای جنسی اهمیت ویژهای دارد.
تا اینجای مطلب با مفهوم نیچ مارکتینگ، استراتژی و روشهای آن آشنا شدید، در ادامه نگاهی نیز به مزایای آن میاندازیم. مزایایی مانند: عدم نیاز به سرمایه زیاد، شناخت بهتر مخاطب، افزایش توان رقابتی و افزایش سرعت برندینگ که در ادامه به طور خلاصه به توضیح هریک خواهیم پرداخت عدم نیاز به سرمایه زیاد برای فعالیت در یک بازار گسترده، نیاز به سرمایه و انرژی بسیار زیادی است. اما با انتخاب بخش کوچکی از بازار، هم به سرمایه کمتر و هم به انرژی کمتری نیاز خواهید داشت. در واقع کسبوکارهای بسیار زیادی وجود دارند که با سرمایه کم فعالیت خود را شروع کردهاند و الان در بازار جایگاه مناسبی دارند.
اگر از هر بازاریاب موفقی بپرسید، شناخت از مخاطب را یکی از بزرگترین عوامل موفقیت در یک کسبوکار میداند. تا زمانی که از مخاطب خود شناخت کافی نداشته باشید، نمیتوانید برای رفع نیازهای آنها محصول یا خدماتی را ارائه دهید. البته شناخت مخاطب نیاز به زمان زیادی دارد؛ اما هرچه تعداد آنها محدودتر باشد با سرعت بیشتری انجام میشود. افزایش توان رقابتی مطمئناً شما با حضور در یک بازار بزرگ، با رقبای بسیار قدرتمندی مواجه خواهید شد که توان رقابت با آنها را نخواهید داشت. اما با تجدیدنظر در تصمیم خود و حضور در یک بخش تخصصی از بازار، قطعاً توان رقابت شما افزایش خواهد یافت. افزایش سرعت برندینگ مطمئناً نام بزرگترین فروشگاه اینترنتی ایران، یعنی دیجیکالا را تا الان شنیدهاید، یکی از مهمترین استراتژیها در رسیدن به این نقطه، نیچ مارکتینگ بود که این فروشگاه فعالیت خود را فقط در زمینه کالاهای دیجیتال شروع کرد و همین امر موجب شد تا مخاطبان بیشتری یا آنها آشنا شوند و در مدتزمان کوتاهی به یک برند بزرگ تبدیل شوند. از طرفی دیگر، مواردی مانند کیفیت محصول و خدمات باعث اعتماد چندبرابری مخاطبان شده بود.
در این مطلب بارها اشاره شد که حضور در بازارهای بزرگ و همچنین رقابت با کسبوکارهای شناخته شده بسیار دشوار است. پس بهترین راه این است که محصول و خدمات خود را به بخش کوچک و خاصی از بازار باتوجه به نیاز مخاطبان ارائه دهید. البته نیچ مارکتینگ روشی نیست که شما در عرض چند هفته بتوانید نرخ تبدیل خود را به حداکثر برسانید. به همین دلیل لازم است که در مرحله اول صبر کافی داشته باشید و در ادامه ارتباط بسیار خوبی با مخاطبان خود داشته باشید.